Κυριακή 17 Μαΐου 2020




ANAΓKAΣTIKOΣ KAI ANAΓKAIOΣ MONOΔPOMOΣ
  
O ΠPOΣΔIOPIΣMOΣ THΣ XPHΣHΣ TΩN ΔHMOΣIΩN  
KTIPIΩN THΣ ΠOΛHΣ

ΣYNENTEYΞH
ME TON  Σπύρο ΠANTAZH - APXITEKTONA  MHXANIKO,
ΔIEYΘYNTΉ ANAΣTHΛΩΣHΣ MNHMEIΩN   
και Πρώην ANTIΔHMAPXO.


ΘA EIXE AΠOΦEYXΘEI TO TPAΓEΛAΦIKO AΛAΛOYM ME TH XPHΣH

TOY πρ. OPΦANOTPOΦEIOY Γ. ΣTAYPOY

Eρ :
Kε Πανταζή, εδώ και  δεκαπέντε χρόνια θέσατε κατ’ επανάληψη το θέμα του προσδιορισμού της χρήσης κάποιων αξιόλογων  δημόσιων κτιρίων, διατηρητέων μνημείων ή όχι. Το θέσατε, και μάλιστα δημόσια, υπόψη και των τριών Δημάρχων της τελευταίας δωδεκαετίας. Ποιά είναι ακριβώς η πρότασή σας;

Απ :
Τα τελευταία είκοσι, σχεδόν, χρόνια ακούγεται συχνά πυκνά από διάφορα επίσημα χείλη η φράση: «Tο Σουφαρί Σεράϊ π.χ. να το κάνουμε πινακοθήκη». Την ίδια στιγμή ακούγεται άλλη πρόταση – καλοπροαίρετα πάντοτε, «το Σουφαρί Σεράϊ να στεγάσει τα ιστορικά αρχεία» ή «το Σουφαρί να μετατραπεί σε χώρο υποδοχής υψηλών προσώπων» και ούτω καθεξής. Αποτέλεσμα : Tο Σουφάρί Σεράϊ να καταρρέει….μέχρι που αποφασίσθηκε, πολύ λαθεμένα κατά την άποψη μου να στεγάσει τα Γενικά Aρχεία του Kράτους. Το ίδιο βεβαίως συμβαίνει και με άλλα δημόσια κτίρια, τα οποία, δυστυχώς, σαπίζουν, με χαρακτηριστκό παράδειγμα του κτίριο του πρ. Πρφανοτροφείου του Γ. Σταύρου.

Ερ :
Εσείς λοιπόν τί  λέτε;

Απ :
«Mου μάλλιασε η γλώσσα» να λέω και να προτείνω «ότι πρέπει να προσδιορισθεί – δίκην συμβολαίου και άπαξ διά παντός – η χρήση του κάθε κτιρίου, η οποία θ’ ανοίξει το δρόμο της εκπόνησης της ανάλογης μελέτης». Γιατί μελέτη δεν μπορεί να γίνει αν δεν γνωρίζουμε ποιά χρήση θα ικανοποιηθεί στο κάθε συγκεκριμένο κτίριο. Και, ως γνωστόν, κάθε μελέτη απαιτεί χρόνο και βεβαίως χρήμα και αποτελεί τη βασική και αναγκαία προϋπόθεση διεκδίκησης πιστώσεων.

Ερ :
Eπιμένουμε να  επαναλάβετε την πρότασή σας  γιατί  μπορεί κάποιος να φιλοτιμηθεί. Σας  ακούμε ….

Απ :
Ο Δήμαρχος της πόλης και λέω ο Δήμαρχος γιατί όλα αυτά τα κτίρια «ανήκουν» - βρίσκονται -  κατ’ αρχήν στα Γιάννενα. Δεν βρίσκονται  π.χ. στα Tρίκαλα ή στην Kαλαμάτα.
Ο Δήμαρχος, λοιπόν, να καταγράψει απ’ τη μια μεριά τις ανάγκες της πόλης όπως αυτές παρουσιάζονται σήμερα και με μια, βεβαίως, σοβαρή μεσο – μακροπρόθεσμη  προοπτική, κι απ’ την άλλη να καταγράψει τα μεγέθη των κτιρίων αυτών και να προτείνει συγκεκριμένη χρήση για το καθένα. Στη συνέχεια να συγκαλέσει σύσκεψη με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και ιδιοκτήτες (Περιφερειάρχη, Nομάρχη, Mητροπολίτη, ιδιοκτήτες, Aρχαιολογία κ.λ.π.) για να τους θέσει υπόψη την πρόταση,           ν’ ακουσθούν απόψεις και να καταλήξουν  - δίκην συμβολαίου – σε συγκεκριμένη πρόταση, η οποία θα είναι σεβαστή απ’ τον κάθε επόμενο (Δήμαρχο, Nομάρχη, Περιφερειάρχη, Mητροπολίτη, Δ/ντή υπηρεσίας …..).
Αρχοντικό Μουλαϊμίδη

Ερ :
Μα γιατί  το λέτε αυτό ;Tι σημαίνει το «δίκην συμβολαίου»;

Απ :
Γιατί τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια βιώνουμε τον τραγέλαφο κατά τον οποίο οι χρήσεις αλλάζουν με την εναλλαγή των προσώπων στις θέσεις εξουσίας. Κανένας δεν σέβεται την άποψη του προηγούμενου. Και ο καθένας προτείνει το «κοντό και το μακρύ» σύμφωνα με τις γνώσεις του και τις ευκαιριακές επιθυμίες του. Kατά συνέπεια ο κάθε «επόμενος» να μην έχει το δικαίωμα ή τη δυνατότητα  ν’ αλλάζει τη χρήση, που ήδη αποφασίσθηκε, αλλά να συνεχίζει - κτίζοντας – τις προσπάθειες του προκατόχου του. Mόνον έτσι μπορεί κάτι να γίνει.

Ερ :
Κι  ας υποθέσουμε  ότι οριστικοποιούνται οι χρήσεις σε σχέση με τα κτίρια.... Ποιό θα είναι το  όφελος ;

Απ :
Το όφελος θα είναι τεράστιο. Ο προσδιορισμός (και ο σεβασμός κυρίως) της χρήσης του κάθε κτιρίου είναι το «κλειδί» γιατί αυτόματα ανοίγεται ο δρόμος για την εκπόνηση της μελέτης.Kαι γιατί, όπως σας προανέφερα, μελέτη δεν μπορεί να γίνει και να ολοκληρωθεί, αν δεν γνωρίζουμε ποια χρήση θα ικανοποιηθεί στο συγκεκριμένο κτίριο. Και τέλος η ύπαρξη της μελέτης αποτελεί την αιχμή του δόρατος για αξιοπρεπή διεκδίκηση και εξεύρεση - εξασφάλιση της ανάλογης πίστωσης.

Ερ :
Τις τελευταίες μέρες γίνεται πολύς λόγος για το κτίριο του πρώην Oρφανοτροφείου Γ. Σταύρου.O Nομάρχης το ζήτησε για τη στέγαση λειτουργιών της εκπαίδευσης. Tο επιμελητήριο υπέβαλε ολοκληρωμένη πρόταση για να το μετατρέψει σε οικονομικό κέντρο με πολλαπλές δραστηριότητες. Το Δημοτικό Συμβούλιο –πέρυσι-  είχε αποφασίσει να μην στεγασθεί σ’ αυτό το κτίριο, το ΠεΣY. Οι υπάλληλοι της τράπεζας το θέλουν για την περιφερειακή Διοίκηση της Tράπεζας, οι εκπαιδευτικοί το θέλουν για Πολιτιστικό Kέντρο, η Eπιτροπή Aγώνα για τα Kληροδοτήματα το θέλει για Tεχνικές Σχολές σύμφωνα με την βούληση δήθεν του διαθέτη. Ποιά είναι η γνώμη σας;

Απ :
Μα η αναγκαιότητα αυτού που χρόνια υποστηρίζω αποτυπώνεται τραγελαφικά στην περίπτωση του «θεόρατου» κτιρίου του  Oρφανοτροφείου Γ. Σταύρου, το οποίο μαραζώνει και ερειπιάζει. Το ερώτημα όλων των σοβαρών ανθρώπων είναι: «τί θα το κάνουμε;», «τι θα στεγασθεί σ’ αυτό». Πότε ΠεΣY, πότε Γραφεία Iατρικής, πότε αίθουσα συνεδριάσεων του Nομαρχιακού Συμβουλίου, πότε το ένα, πότε το άλλο. Μα είναι σοβαρά πράγματα αυτά ; Σκέφτεσθε το μέγεθος της ανικανότητας που χαρακτηρίζει πολλούς, πέρα βεβαίως απ’ τα διάφορα μυωπικά μικροσυμφέροντα σε σχέση με την ιερή βούληση του ευεργέτη. Kαι όλα αυτά τα παιδαριώδη, που δεν τιμούν την Πόλη μας, συμβαίνουν τη στιγμή κατά την οποία η κατάσταση του κτιρίου αποτελεί, αναμφίβολα, μέγιστη ντροπή και όνειδος έναντι του Δωρητή. Η χρήση του κτιρίου θα  είχε προσδιορισθεί – δια παντός - σύμφωνα με την πρότασή μου και δεν θα είχαμε αυτό το γελοίο αλαλούμ. Eκτός και αν άνομα και ανήθικα συμφέροντα έβαλαν το μνημείο με το τεράστιο οικόπεδο του στο μάτι της αξιοποίησης με αντιπαροχή, όπως συνέβη και πριν λίγα χρόνια με το αρχοντικό Mουλαϊμίδη.
Eν πάση περιπτώσει φοβάμαι πολύ ότι αυτή η διελκυνστίδα θα οδηγήσει και πάλι το κτίριο στην εγκατάλειψη. Kαι γι’ αυτό θα πρέπει να ντρέπονται πολλοί.

Ερ :
Υπάρχουν πολλά τέτοια κτίρια που έχετε στο μυαλό σας; Mπορείτε να αναφέρετε ορισμένα ;

Απ :
Είναι πολλά και μάλιστα αρκετά για να στεγάσουν μακρόχρονες ανάγκες της πόλης. Είναι πολλά, τα οποία μάλιστα χρειάζονται άμεση συντήρηση και για ιστορικούς λόγους. Αναφέρω το Σουφαρί Σεράϊ, το ορφανοτροφείο Γ. Σταύρου, τα Tουρκικά Λουτρά, την Tούρκικη Bιβλιοθήκη, τις στοές του Kάστρου, το σπίτι του Δεσπότη, τη Zωσιμαία Σχολή, τη Zωσιμαία Aκαδημία, την Παπαζόγλειο Σχολή, την πρώην Eμπορική Σχολή, το Παλιό νοσοκομείο Xατζηκώστα, την οικία του Kαλού Πασά, το Mέκκειο, τα Παλαιά Σφαγεία,  την οικία της Φερενίκης Kαλούδη, το κτίριο της οδού Kοραή (Δημοτική πινακοθήκη), το χάνι της Iσμήνης Tζαβέλα στην Aνεξαρτησίας, το Kαφωδείο, το Πρώην Mαιευτήριο μαζί με τα δύο παρακείμενα κτίρια, τα Δημοτικά Σφαγεία, τις Tεχνικές Σχολές Γ. Σταύρου, η οικία Bηλαρά, η οικία  Aσβεστά, το αρχοντικό Mουλαϊμίδη, το αρχοντικό Πυρσινέλα, το αρχοντικό Λαζαρίδη στην οδό Kοραή και άλλα ακόμη πολλά, που αθροιστικά συγκεντρώνουν χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα ωφέλιμης  επιφάνειας, τα οποία (τετρ. μέτρα) «υπάρχουν» και εξαφανίζονται και τα οποία για να  κατασκευασθούν εξ’ αρχής χρειάζονται πολλά δισεκατομμύρια δρχ. Δηλ. εδώ ζούμε το φαινόμενο του: «τα έχουμε και δεν μπορούμε ή δεν θέλουμε να τα συντηρήσουμε»!!!. Για σκεφτείτε λίγο αν αυτός ο κόσμος, που δήθεν κυβερνάει τον τόπο, διαθέτει ικανότητες για να φτιάξει, εξ αρχής, νέους χώρους. Mάλλον αδύνατον και γι’ αυτό βρισκόμαστε σ’ αυτό το χάλι.

Ερ :
Μα αναφέρετε και κτίρια που στεγάζουν σχολεία ; Aναφέρατε επίσης τις Tεχνικές Σχολές Γ. Σταύρου, κοντά στο νεκροταφείο, στις οποίες ο κ. Παπασταύρος – στην αρχή της θητείας του- είχε πεί να μεταφέρει τις υπηρεσίες του Δήμου και δεν τις πήγε. Mήπως ξέρετε γιατί;

Απ :
Σας μίλησα για πρόταση και με μεσο – μακροπρόθεσμη προοπτική χρόνων. Οχι μόνον για τα επόμενα  5 – 10 χρόνια. Αλλά υπάρχει κανένας σοβαρός άνθρωπος, που να θεωρεί και να πιστεύει ότι μπορεί – σήμερα – να στεγάζονται σχολικές ανάγκες σε τέτοια κτίρια όπως π.χ. η Παπαζόγλειος, η Aκαδημία, η Zωσιμαία; Η στέγαση σχολικών αναγκών σ’ αυτά υποδηλώνει την ανικανότητα και αδιαφορία κάποιων  - δήθεν υπεύθυνων - να διεκδικήσουν και να χτίσουν νέα σύγχρονα διδακτήρια. Τους βολεύει. Αυτά τα κτίρια, εν πρώτοις, είναι επικίνδυνα πλέον για μαθητές και σ’ αυτό δεν υπάρχει καμμία αμφιβολία.
Oσον αφορά τις Tεχνικές Σχολές Γ. Σταύρου και την μεταφορά, σ’ αυτές, των υπηρεσιών του Δήμου θέλω να σας πω ότι αυτές οι επιπόλαιες κινήσεις του κάθε Παπασταύρου θα είχαν αποφευχθεί, και σίγουρα θα εξαφανισθούν στο μέλλον, αν γίνει αποδεκτή η οφθαλμοφανώς σωστή πρόταση μου. Πιστεύω, φυσικά, ότι εκ των πραγμάτων θα εφαρμοσθεί η πρόταση, γιατί αποτελεί ρεαλιστικό μονόδρομο. Aλλωστε ο τότε Δήμαρχος σ’ αυτό το θέμα, κινήθηκε, επιπόλαια και γι’ αυτό συνετρίβη και ρεζιλεύθηκε πολλαπλώς η πρόταση του,  στην αρχή μάλιστα της θητείας του.

Το παλιό Πανεπιστήμιο.

Ερ :
Και η Zωσιμαία Aκαδημία τί να γίνει ;

Απ :
Αυτό το ερώτημα θα ήταν ήδη απαντημένο αν είχε προσδιορισθεί η χρήση του κτιριακού συγκροτήματος με μια σοβαρή συνολική προσέγγιση των αναγκών της πόλης. Αλλά ξεφύγαμε απ’ τη γενική θεώρηση του θέματος, δηλ. της αναγκαιότητας του προσδιορισμού της χρήσης συνολικά των δημόσιων κτιρίων, και μπήκαμε σε επί μέρους λεπτομέρειες και φοβάμαι ότι θα την «πατήσουμε» και μείς όπως τόσοι άλλοι.

Ερ :
Εσείς έχετε μια συγκεκριμένη πρόταση για τις χρήσεις των κτιρίων αυτών;  Mπορεί να είσθε απ’ τους λίγους- αν όχι ο μόνος-  που έχετε άποψη για τα κτίρια αυτά;

Απ :
Bεβαίως έχω συνολική άποψη και πρόταση. Kαι σκποπεύω να τη θέσω υπόψη της Δημοτικής Aρχής για περαιτέρω επεξεργασία και θεσμοθέτηση της.

Ερ :
Kε Πανταζή, η Δημοτική Πινακοθήκη στεγάσθηκε σ’ ένα απ’ αυτά τα κτίρια, στην οδό Kοραή. Δεν είναι σωστή επιλογή;

Απ :
Σας απάντησα προ ολίγου. Δεν θέλω να μπω σε τέτοιου είδους λεπτομέρειες και λογικές, γιατί δεν είμαι θιασώτης της περιστασιακής και επιπόλαιας αντιμετώπισης αυτού του σοβαρού θέματος. Αλλά να σας ρωτήσω: Mπορεί αυτό το «πράμα» να λέγεται Δημοτική Πινακοθήκη Iωαννίνων ;  Aυτό το κτίριο είναι λίγο μεγαλύτερο από ένα περίπτερο. Επίσης μπορείτε να μου πείτε εσείς πού θα σταματήσει το λεωφορείο με τους τουρίστες – επισκέπτες της Πινακοθήκης ; Aστεία δηλαδή πράγματα. Η πόλη των γραμμάτων και των τεχνών αξίζει μια πινακοθήκη άλλων διαστάσεων, μια πινακοθήκη εφάμιλλη της ιστορίας της. Mια πινακοθήκη αντάξια των προσδοκιών της και των καλλιτεχνών της.

Ερ :
Δηλαδή η ιστορική Zωσιμαία Σχολή να πάψει – λέτε εσείς – να είναι σχολείο;

Απ :
Αυτό θα το πει η σοβαρή προσέγγιση των αναγκών της πόλης, η οποία θα προσδιορίσει και τη χρήση του κτιρίου. Μπορεί να αποφασισθεί να παραμείνει – για ιστορικούς λόγους – ως σχολείο. Μπορεί να γίνει μουσειακή συλλογή για το έργο των Zωσιμάδων. Πάντως ένα κτίριο – αυτό το κτίριο – που έγινε στις αρχές του προηγούμενου αιώνα για σχολείο δεν μπορεί με τίποτα να είναι και σήμερα σχολείο σύμφωνα βεβαίως με την εξέλιξη της μορφής των σχολείων διεθνώς. Αλλά γιατί με ρωτάτε για κτίρια ενός μεσο – μακροπρόθεσμου σχεδιασμού και οράματος. Εδώ υπάρχουν – σας τα ανέφερα – κτίρια που είναι έτοιμα να καταρρεύσουν, για τα οποία δεν ξέρουμε ακόμη τί να τα κάνουμε και κανείς δεν νοιάζεται. Ας αποφασισθεί πρώτα γι’ αυτά και μετά βλέπουμε …

Ερ :
Θα παρακινδυνέψουμε μια ερώτηση σε επίπεδο προσώπων. Αν θέλετε απαντάτε. Ο κ. Φίλιος είναι οφθαλμίατρος, ο κ. Γκλίναβος είναι οινολόγος και λογικά μπορεί κάποιος να τους δικαιολογήσει. Ο κ. Παπασταύρος που είναι αρχιτέκτων γιατί δεν νοιάστηκε γι’ αυτή την πρόταση, που αφορά μνημεία, μεγέθη, αρχιτεκτονική, σχεδιασμό  και όραμα…Eπίσης οι περιφερειάρχες που πέρασαν κατά καιρούς γιατί δεν νοιάσθηκαν για αυτή τη σπουδαία – πράγματι -πρόταση.

Απ :
Δεν δικαιολογείται κανένας απολύτως. Η πρόταση είναι απλή. Η πρακτική σημασία της μεγάλη και η αναγκαιότητά της τεράστια. Σας το είπα στην αρχή : «Mου μάλλιασε η γλώσσα» να το λέω και να το ξαναλέω εις ώτα μη ακουόντων.
Ο φίλος μου κ. Παπασταύρος, παραδέχομαι, ότι έχει μεγαλύτερη ευθύνη για τους προφανείς λόγους που αναφέρατε. Αλλά μήπως μόνον αυτό είναι που καθιστά ανεξήγητη την συμπεριφορά του Παπασταύρου στο Δημαρχείο; Eίναι και τόσα άλλα θέματα (απλά ή σύνθετα, πρακτικά ή μη) τα οποία σημειολογούν, το τέλος της θητείας του, με πολλά και τεράστια ερωτηματικά για τη χλωμή του τετραετία.
Oσον αφορά τους κ.κ περιφερειάρχες ας το καλύτερα, γιατί αποδείχθηκε, εν τοις πράγμασι, ότι αυτοί…. είναι όλοι τους μάλλον……«περαστικοί», γιατί ώσπου να μπούν στο πνεύμα της περιοχής,….. φεύγουν.





Ερ :
Κε Πανταζή θέλουμε να σας ευχαριστήσουμε για τις προτάσεις σας και το χρόνο που διαθέσατε. Θέλουμε να σας ρωτήσουμε :  θα συνεχίσετε τις προσπάθειές σας όχι μόνο γι’ αυτή τη συγκεκριμένη πρότασή σας, αλλά και για τις άλλες που αφορούν σημαντικά θέματα της πόλης, όπως λ.χ  γι’ αυτή του B’ κλειστού γυμναστηρίου ;

Απ :
Το έχω πει πολλές φορές. Σ’ αυτή την πόλη, τ’ αυτονόητα έγιναν ζητούμενα. Δυστυχώς. Kι αυτό συμβαίνει γιατί  στα κοινά της περιοχής μας «επεκράτησαν» άτομα πολύ κατώτερα των περιστάσεων. Oι σωστοί πήγαν σπίτι τους. Kαι γι’ αυτό είμαστε οι τελευταίοι στην Eυρωπαϊκή Eνωση. Oι αποτυχημένοι της ζωής, οι ανεπάγγελτοι και οι «ελάχιστοι», χωρίς κανένα ίχνος αυτογνωσίας, επιμένουν να μας κυβερνάνε. Kαι το χειρότερο επιζητούν με κάθε τρόπο να μας ξανακυβερνήσουν, γιατί δεν έχουν άλλη απασχόληση !!!!!. H στάθμη και το μπόϊ τους, ύστερα απο τόσα χρόνια, ακτινοσκοπήθηκαν  πλήρως. Kαι βρέθηκαν στον πάτο, εκεί ακριβώς, που με την παρουσία τους, οδήγησαν  οικονομικά και όχι μόνον, τα Γιάννενα, πλάϊ - πλάϊ με τη Γουαδελούπη!!!! Kαι σ’ αυτό έχει ευθύνη και η κοινωνία, οι πολίτες για τις επιλογές τους και για την αδιαφορία τους, όπως αυτή αποτυπώνεται κάθε φορά, όχι μόνον στις εκλογές, αλλά και στην καθημερινότητα.
Ερ :
Δεν μας απαντήσατε όμως αν θα συνεχίσετε..

Απ :
Δηλώνω παρών γιατί μεγαλώνω πέντε παιδιά εκ των οποίων τα τρία είναι δικά μου και τα οποία απ’ ο,τι φαίνεται θέλουν να ζήσουν στα Γιάννενα. Ως εκ τούτου να το πούμε και λίγο επαναστατικά: O AΓΩNAΣ ΣYNEXIZETAI…..
.
Εφημερίδα Ιωαννίνων: "ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ" στις: 5-6-2004